Αυτός που δεν καταλαβαίνει τη σιωπή σου, δεν θα καταλάβει ούτε τα λόγια σου [1].
Tα πλέον δαιδαλώδη καταφύγια κατασκευάζονται ίσως από τους τυφλοπόντικες. Ο τυφλοπόντικας μπορεί να έχει ένα υπόγειο δωμάτιο-φωλιά, περικυκλωμένο από ομόκεντρα κυκλικά τούνελ, αλληλοσυνδεόμενα με άλλα ακτινωτά. Ρηχά επιφανειακά τούνελ ξεκινούν από αυτή τη βαθύτερη, περίπλοκη κατασκευή και γίνονται αντιληπτά από ανυψώσεις του εδάφους οι οποίες καταδείξουν την υπόγεια πορεία τους. Μπορεί επίσης αυτό το τρωκτικό να συσσωρεύει χώμα στην επιφάνεια δηλώνοντας έτσι τη θέση του υπόγειου συστήματος των τούνελ του. Καμιά φορά δανείζονται και τις στοές που ανοίγουνε άλλα ζώα. Ο τυφλοπόντικας λοιπόν σκάβει σ’ αυτό το σχήμα τις κατακόμβες του. Έτσι με την ησυχία του αναπαράγεται και ζει έως και 3 μέτρα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Μια ησυχία όμως ευάλωτη στους κάθε είδους υπόηχους που μόνον αυτοί χουν την ιδιότητα να διαπερνούν[2] τις μάζες του χώματος. Αυτοί οι υπόηχοι είναι ακουστοί από τους τυφλοπόντικες και αυτοί με την σειρά τους τους διακρίνουν σε προσωπικούς, κοινωνικούς και άλλους. Με αυτούς τους κοινωνικούς υπόηχους θ’ ασχοληθούμε περισσότερο μια και έχουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον γι’ αυτό το υπόγειο ζώο.
Οι κοινωνικοί αυτοί υπόηχοι, που αισθανθήκαμε τελευταία έρχονται από πολύ ψηλά. Απ’ τους αιθέρες! Τάραξαν την υπόγεια ζωή μας, μας ξεθαλάμωσαν. Είναι οι κοινωνικοί αιθέρες που καταπατούνται παγκόσμια, είναι το υπέρ που αναταράσσει το υπό.
Αλλά πριν προχωρήσουμε στις δονήσεις που μας αφύπνισαν ας θυμηθούμε την υπόγεια διαδρομή μας όταν σκάβαμε τη φωλιά μας.
…Public sphere ideal is if it functions merely as an exercise in Utopian speculation or if it can somehow reveal the hidden energies of democracy that account or change[3].
